دستگاه تست توان سختی کرنش کششی ورقه و تسمه -استاندارد 10259

دستگاه تست توان سختی کرنش کششی ورقه و تسمه -استاندارد 10259

ISO 10275: 2007,Metallic materials-Sheet and strip-Determination of tensile strain
hardening exponent

مواد فلزی- ورقه و تسمه –تعیین توان سختی کرنش کششی

هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد بین المللی ارائه روشی برای تعیین توان سختی کرنش کششی، ، n
در محصولات مسطح )ورقه و تسمه( ساخته شده از مواد فلزی است.
روش مزبور فقط در مورد قسمتی از منحنی تنش- کرنش در دامنه پلاستیک معتبر است که
منحنی پیوسته و یکنواخت باشد )به بند 7-4مراجعه کنید(.
در مورد موادی که منحنی تنش- کرنش آنها در دامنه کار سختی 3دارای حالت دندانه اره ای4
می باشد )موادی مانندآلیاژهای AlMgکه اثر پورتوین- لوشاتلیه 5را از خود بروز می دهند(. توصیه
می شود از روش تعیین اتوماتیک )رگراسیون خطی لگاریتم تنش حقیقی در برابر لگاریتم کرنش
پلاستیک حقیقی، به بند 7-7مراجعه کنید(. برای اخذ نتایج تجدید پذیر ،استفاده کرد

مراجع الزامی
مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد ملی به آنها ارجاع داده شـده اسـت.
بدین ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب می شود.
در صورتی که به مدرکی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع داده شده باشـد، اصـلاحیه هـا و تجدیـد نظرهـای
بعدی آن مورد نظر این استاندارد ملی ایران نیست. در مورد مدارکی که بدون ذکـر تـاریخ انتـشار بـه
آنها ارجاع داده شده است، همواره آخرین تجدید نظر و اصلاحیههای بعدی آن مورد نظر است.
استفاده از مراجع زیر برای کاربرد استاندارد الزامی است.

ISO 6892:1998, Metallic materials- Tensile testing at ambient temperature
2-2 ISO 7500-1:2004, Metallic materials- Verification of static uniaxial testing
Part 1: Tension/compression testing machines- Verification and machinescalibration of the force-measuring system
2-3 ISO 9513:1999, Metallic materials- Calibration of extensometers used in
uniaxial testing
2-4 ISO 10113, Metallic materials-Sheet and strip-Determination of plastic strain
ratio

تعاریف و اصطلاحات
نمادها و تعاریف مورداستفاده در رابطه با تعیین توان سختی کرنش کششی در جدول 1آمده اند:

توان سختی کرنش کششی، ، nبه صورت توان کرنش پلاستیک حقیقی در معادله ریاضی
تعریف می شود که تنش حقیقی را به کرنش پلاستیک حقیقی)در حین استفاده از یک نیروی تک
محوری( مربوط میکند این معادله را می توان به صورت زیر در نظر گرفت.

توان سختی کرنش در سیستم مختصات لگاریتمی به صورت شیب خط مستقیم مربوطه تعریف میشود.

اساس روش
قطعه آزمون با نرخ ثابت از پیش تعیین شده ای در ناحیه کرنش پلاستیک یکنواخت، مورد کرنش
کششی تک محوری قرار می گیرد. توان سختی کرنش کششی، ، nبا در نظر گرفتن بخشی از
منحنی تنش- کرنش،در ناحیه پلاستیک، یا با در نظر گرفتن تمام ناحیه کرنش پلاستیک یکنواخت
محاسبه می شود

تجهیزات آزمون
ماشین آزمون کشش، که طبق ISO 7500-1: 2004کالیبره و تأیید شده و از نوع درجه یک
یا بهتر از آن باشد. روش قرار دادن قطعه آزمون در گیره باید با الزامات ISO 6892مطابقت
داشته باشد.

کشش سنج، از نوع درجه 2یا بهتر از آن که مطابق با ISO 9513:1999بوده، و برای
اندازهگیری تغییرات طول، گیج به کار رود )نسبت کرنش پلاستیک rتوسط نوع درجه 1تعیین می
گردد، به ISO 10113مراجعه کنید(.

تجهیزات مربوط به اندازهگیری ابعاد، که قادر به اندازهگیری عرض و ضخامت وجوه موازی
قطعه آزمونی در محدوده رواداری مشخص شده برای این ابعاد در ISO 6892باشند.

قطعات آزمون
نمونه برداری برای تهیه قطعه آزمون باید مطابق الزامات استاندارد محصول مربوطه صورت
گیرد ویا، اگر دراستاندارد مورد نظر قید نشده باشد، با توافق نسبت به این کار اقدام شود. رواداری
های ماشین کاری، رواداری های شکل، و علامت گذاری ها، باید مانند آنچه که در ISO 6892
مشخص شده است، باشند.

اگر قرار باشد که نسبت کرنش پلاستیک rو توان سختی کرنش کششی nبهطور هم زمان
اندازهگیری گردد، شرایط آزمون باید مطابق ISO 10113اعمال گردند.

سطح قطعه آزمون نباید آسیب ببیند. )با خراش یا امثال آن(
روش کار
در حالت کلی، آزمون باید در دمای محیط، یعنی بین 10 ºCالی 35 ºCانجام بگیرد . اگر
لازم باشد که آزمون ها در شرایط کنترل شده انجام گیرند ، دمای آزمونی باید 23± 5 C 0
باشد.
2-7باید قطعه آزمونی را بر روی ماشین آزمون کشش قرار داد )به بند 1-5مراجعه کنید(. طوری
که بتوان نیرو را بطور محوری و مطابق ISO 6829اعمال نمود.
3-7در گستره پلاستیک، نرخ کرنش طول موازی نباید متجاوز از 0/008در ثانیه باشد، مگر این
که در استاندارد مربوطه طور دیگری آمده باشد. نرخ مزبور را باید درحین زمانی که توان سختی
کرنش کششی تعیین می گردد، ثابت نگه داشت.

اگر قرار باشد که در حین یک آزمون کشش، استحکام تسلیم 2یا مقاومت گواه 3اندازهگیری گردد،
نرخ کرنش برای این اندازهگیری باید طبق ISO 6892تعریف شود.

اگر nدر کل گستره کرنش پلاستیک یکنواخت تعیین گردد، حد بالای این نقاط داده ای
باید بلافاصله قبل از کرنشی باشد که در آن حداکثر نیرو اتفاق می افتد.

در مورد موادی که رفتار تغییر شکل یکنواختی دارند )یعنی موادی که استحکام تسلیم بالا و یا
پایین ندارند(، حد پایین تر گستره ای که nدر آن تعیین می گردد، نباید پایین تر از نقطه ای باشد
که پس از آن سرعت نهایی آزمون برای تعیین Rmحاصل می شود )به شکل 1مراجعه کنید(.

در مورد موادی که دارای حد ارتجاع (Yield Point) محسوس و فوق العادهای 5باشند )استحکام تسلیم بالا و یا
پایین(، حد پایین تر نباید کمتر از شروع کار سختی یکنواخت باشد و پس از آنکه سرعت نهایی
آزمون برای تعیین Rmبه دست آمده مورد استفاده قرار می گیرد )به شکلهای 2و 3مراجعه
کنید.

فراتست عرضه کننده دستگاه های تست

0912-3750274

021-88705040