دستگاه تست خمش استحکام پارگی (گسیختگی) فلزات زینتر شده – استاندارد 14187

دستگاه تست استحکام پارگی (گسیختگی) فلزات زینتر شده – استاندارد 14187

دستگاه تست مواد فلزي- زينتر شده )تفجوشي شده( به استثناي فلزات سخت- تعيين استحكام در
برابر پارگي)گسيختگي( عرضي

ISO 3325:1996+amd1:2006, Sintered metal materials, excluding hard metals –
Determination of transverse rupture strength

هدف از تدوين اين استاندارد، تعيين روشي براي تعيين استحكام پارگي )گسيختگي( عرضي مواد زينتر
شده)تفجوش( فلزي، به استثناي فلزات سخت ميباشد. اين روش بهويژه براي مقايسهي استحكام زينتري 1يك
بهر)يك دسته( از پودر فلزي با پودر مرجع و يا با استحكام مرجع مناسب است.

اين روش براي مواد فلزي زينترشده به استثناي فلزات سخت قابل كاربرد ميباشد، خواه اين مواد بعد از
تفجوشي تحت عمليات حرارتي قرار گرفته باشند و خواه نگرفته باشند. همچنين اين روش براي موادي كه بعد
از عمل زينترينگ)تفجوشي( اندازه شده باشند يا ضربزني)2سكهزني( شدهاند، نيز كاربرد دارد.

اين روش بهويژه براي موادي مناسب است كه داراي سختي يكنواخت در سطح مقطع و چكشخواري ناچيز
هستند، يعني چكش خواري متناظر با تغيير شكل دائمي كمتر از حدود 0/5mmكه بين دو تكيهگاه در طول
زمان تعيين استحكام گسيختگي عرضي اندازهگيري شده، مدنظر است. در صورتيكه اين آزمايش براي موادي
در شرايطي غير از شرايط مشخص شده در بالا انجام بگيرد، اين شرايط بايد گزارش شود.

اصول
آزمايهاي كه بر روي دو تكيهگاه قرار گرفته است، با اعمال بار مكانيكي در وسط دو تكيهگاه تحت شرايط
بارگذاري استاتيك در مدت زمان كوتاه شكسته ميشود

تجهيزات آزمون
از هر نوع تجهيزاتي كه شرايط بارگذاري استاتيك را با دقت ± %1ايجاد نمايد، ميتوان استفاده كرد.
تجهيزات بايد داراي دو تكيهگاه استوانهاي )غلتك( با فاصلهاي ثابت بين آنها و يك استوانهاي)غلتكي( براي
اعمال نيرو باشد. قطر هر سه استوانه بايد 3/2 mm± 0/1 mmباشند و از فولاد سختشده با سختي حداقل
700HVيا از فلزات سخت ساخته شده باشد.

استوانههاي تكيهگاه بايد به صورت موازي نسبت به هم قرار بگيرند)نصب شوند( و فاصله بين مركز آنها بايد
25/0 mm ± 0/2mmيا 25/4mm ±0/2mmباشد، دقت اندازهگيري بايد در هر محاسبه برابر با±0/1mm
باشد. استوانهي اعمال بار بايد در وسط فاصلهي استوانههاي تكيهگاه قرار بگيرد.

براي دقت بهتر، توصيه ميشود استوانهها ترجيحا بهگونهاي نصب شوند كه هر گونه انحراف از حالت توازي بين
سطوح بالا و پايين آزمايه جبران شود. اين عمل را ميتوان با قرار دادن تكيهگاههاي استوانهاي بهگونهايكه بتوان
هريك را به صورت عمودي تنظيم كرد، انجام داد )به شكل 1رجوع شود.(
نحوهي چيدمان وسايل آزمون نوعي در شكل 1نشان داده شده است.
توصيه ميشود كه فيكسچر با حفاظ ايمني مناسب احاطه شود.

آزمایه:

ضخامت اسمي آزمايه بايد 6mmباشد و از حفرهي قالبي با ابعاد اسمي 30mm×12mmساخته شده باشد.
يكنواختي ضخامت آزمايه در تمام طول بايد 0/1mmدر راستاي عرضي عمود بر ارتفاع و طول در محدودهي
0/4mmباشد.

همچنين ميتوان از آزمايههاي ماشينكاري شده استفاده كرد كه در اين مورد بايد براي اطمينان از عدم
اعمال افزايش تنش بر آزمايه در طول ماشينكاري، دقت نمود. آزمايه بايد با سطوحي به ابعاد 30mm×12mm
عمود بر محور فشردگي بريده شود، و به دليل امكان ناهمسانگردي ،1ناحيهاي با چگالي يكنواخت انتخاب شود.

علاوه بر اين روش ماشينكاري مورد استفاده براي تهيه آزمايه، نبايد سبب ايجاد تغييرات ساختاري بزرگ مثل
افزايش چگالي 2در زمان برش يك ماده نرم يا تغييرات ريزساختاري ايجاد شده در اثرروشهاي ماشينكاري با
سايش الكتريكي شود. در صورتيكه چنين تغييراتي اتفاق بيفتد، سايش براي حذف مواد نامطلوب پيشنهاد
ميگردد.

روش

آزمايه را بر روي يكي از سطوح) (30mm×12mmآن بهصورت متقارن قرار دهيد، بهگونهايكه محور طولي
آن با محور طولي استوانهها زاويهي 90±30بسازد. براي اطمينان از قرارگيري دقيق آزمايه ميتوان يك طرف
آن را در مقابل موقعيتي مناسب )تكيهگاهي متحرك( فشار داد. در وسط فاصلهي بين دو استوانه نيرو اعمال
كنيد. نيرو را به آرامي و مداوم به گونهاي افزايش دهيدكه زمان شكست كمتر از 10sنشود. مقدار نيرويي را كه
در آن ميزان بار بهطور ناگهاني در اثر تغيير شكل ترك اوليه افت ميكند، يادداشت كنيد.
3-5اين آزمون را با تعداد مناسبي آزمايه تكرار كنيد

بيان نتايج
1-6استحكام گسيختگي عرضي ،Rtrبر حسب نيوتن در ميليمتر مربع با معادلهي زير بيان ميشود:

Rtr=3FL/2BH²

كه درآن:
Fنيروي مورد نياز براي شكست، بر حسب نيوتن؛
Lفاصله بين تكيهگاهها، بر حسب ميليمتر ؛
bعرض آزمايه در قسمت عمود بر ارتفاع آن، بر حسب ميليمتر؛
hارتفاع )ضخامت( آزمايه در جهت موازي با اعمال بار آزمون بر حسب ميليمتر است.
ميانگين حسابي استحكام گسيختگي عرضي را با تقريب 10N/ mm2گرد كرده و گزارش كنيد.

در شکل 1 تجهیزات آزمون و تست برای تست خمش و تعیین استحکام گسیختگی عرضی  مشاهده می شود:

فراتست عرضه کننده دستگاه های تست

0912-3750274

021-88705040